Cảnh báo dịch cúm tăng cao trong mùa Tết: Nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa

Trong bối cảnh thời tiết lạnh kéo dài kết hợp với dịp Tết Nguyên đán, số ca mắc cúm đang gia tăng nhanh chóng tại nhiều địa phương. Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng không khí lạnh và sự tụ tập đông người trong các buổi lễ hội đã tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm lây lan.

Thời tiết lạnh và sự gia tăng của virus cúm

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP HCM, tình trạng thời tiết lạnh kéo dài cùng với độ ẩm cao đã tạo môi trường lý tưởng cho virus cúm phát triển. Ông chỉ ra rằng nhiệt độ trung bình ở Việt Nam trong tháng 1 năm nay thấp hơn từ 0,5 đến 1,5 độ so với trung bình nhiều năm. Một số khu vực miền Bắc ghi nhận nhiệt độ xuống tới 1 độ C, gây ra giá rét cả ngày lẫn đêm.

Ngoài vấn đề thời tiết, việc di chuyển và tụ tập đông người trong dịp Tết cũng làm tăng khả năng lây lan của virus cúm. Những điểm du lịch, khu vui chơi giải trí và các bữa tiệc đông đúc là những nơi dễ dàng trở thành ổ dịch.

Đặc điểm của cúm mùa

Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới tại Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết cúm thường bùng phát theo mùa, đặc biệt vào mùa đông xuân. Điều này không chỉ do thời tiết mà còn liên quan đến yếu tố miễn dịch có thể bị suy giảm trong bối cảnh dịch Covid-19, khiến con người ít tiếp xúc với các mầm bệnh thông thường.

Bác sĩ Hùng cảnh báo rằng cúm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm phế quản hay thậm chí tử vong, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ em, người già và những người có bệnh nền.

Số ca mắc cúm tăng mạnh

Bộ Y tế Việt Nam đã ghi nhận sự gia tăng cục bộ của số ca mắc cúm từ cuối năm 2024, chủ yếu là các virus A/H3N2, A/H1N1 và cúm B. Một số bệnh viện ở phía Bắc đã báo cáo số ca mắc tăng cao, nhiều bệnh nhân phải thở máy, thậm chí có trường hợp tử vong. Tại Khoa Bệnh Nhiệt đới và can thiệp giảm hại của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, số ca cúm trong tháng 1 tăng gấp 6 lần so với tháng 12/2024.

Tương tự, Bệnh viện Nhi Trung ương, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Lão khoa Trung ương cũng ghi nhận tình trạng tương tự, với số lượng bệnh nhân nặng chủ yếu là người già và có bệnh nền.

Tình hình dịch cúm tại Đông Á

Dịch cúm mùa hiện đang hoành hành tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ Đông Á, gây quá tải cho các bệnh viện và khan hiếm thuốc. Nhật Bản đang trải qua một trong những đợt dịch cúm tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, với số ca nhiễm đạt mức cao kỷ lục kể từ năm 1999. Hàn Quốc cũng báo cáo đang đối mặt với đợt dịch lớn nhất kể từ năm 2016.

Triệu chứng và cách điều trị cúm

Virus cúm có thể gây ra triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào từng chủng. Cúm A là loại phổ biến nhất và có khả năng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Người mắc cúm thường gặp phải các triệu chứng như sốt cao đột ngột, đau đầu, nhức mỏi cơ thể, ho khan, chảy nước mũi và chán ăn. Hầu hết triệu chứng sẽ tự hết sau khoảng 7-10 ngày, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như khó thở hoặc sốt cao kéo dài.

Người bệnh cúm cần nghỉ ngơi, bổ sung đủ nước và sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định, và trong trường hợp nặng, bệnh nhân cần được nhập viện để điều trị tích cực.

Biện pháp phòng ngừa cúm

Để phòng ngừa cúm, việc tiêm vaccine hàng năm là rất quan trọng, đặc biệt đối với nhóm người có nguy cơ cao. Ngoài ra, cần chú ý đến vệ sinh cá nhân như sát khuẩn tay, giữ vệ sinh răng miệng và đeo khẩu trang khi ở nơi đông người. Những biện pháp này giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe bản thân.

Tóm lại

Sự gia tăng số ca mắc cúm trong mùa Tết là một vấn đề đáng lo ngại, nhất là trong bối cảnh thời tiết lạnh và tình trạng tụ tập đông người. Việc hiểu rõ về cúm, các triệu chứng cũng như biện pháp phòng ngừa sẽ giúp cộng đồng bảo vệ sức khỏe trước căn bệnh này.