Tình Hình Căng Thẳng Ấn Độ - Pakistan: Nguy Cơ Xung Đột Nhưng Vẫn Kiểm Soát Được

Căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan lại một lần nữa leo thang sau khi Ấn Độ tiến hành các vụ không kích vào lãnh thổ Pakistan, nhằm đáp trả đợt tấn công khiến 26 khách du lịch thiệt mạng ở Jammu và Kashmir. Mặc dù tình hình đang rất căng thẳng, nhưng cả hai quốc gia vẫn có nhiều yếu tố để kiềm chế và ngăn chặn nguy cơ bùng nổ thành chiến tranh quy mô lớn.

Vụ Không Kích Đáp Trả

Vào rạng sáng ngày 7 tháng 5, Ấn Độ đã phóng tên lửa vào 9 địa điểm tại Pakistan và khu vực do Pakistan kiểm soát ở Kashmir. Đây là hành động nhằm đáp trả cho vụ xả súng bi thảm xảy ra trước đó hai tuần, khiến 26 người thiệt mạng tại Pahalgam, vùng Jammu và Kashmir. Chính phủ Ấn Độ khẳng định rằng mục tiêu của họ là những cơ sở mà các "nhóm khủng bố" đã sử dụng để thực hiện vụ tấn công.

Bộ Quốc phòng Ấn Độ tuyên bố rằng chiến dịch này là "có trọng tâm, tính toán và không leo thang", với cam kết tối đa không gây ảnh hưởng đến dân thường. Ngược lại, Pakistan thông báo rằng ít nhất 31 dân thường đã thiệt mạng và 46 người bị thương trong các cuộc không kích và pháo kích từ Ấn Độ. Ngoài ra, Islamabad cũng cáo buộc New Delhi "thổi bùng ngọn lửa tại khu vực".

Tình hình trở nên căng thẳng hơn khi Bộ Quốc phòng Pakistan tuyên bố đã hạ 6 máy bay quân sự Ấn Độ, đồng thời cảnh báo rằng New Delhi sẽ phải trả giá cho sai lầm của mình.

Lịch Sử Xung Đột Giữa Ấn Độ Và Pakistan

Xung đột giữa Ấn Độ và Pakistan không phải là chuyện hiếm. Kể từ khi Anh chia tách Ấn Độ vào tháng 8 năm 1947, hai quốc gia đã trải qua nhiều cuộc xung đột vũ trang vào các năm 1947, 1965, 1971 và 1999. Các cuộc xung đột này chủ yếu xoay quanh vùng Kashmir, khu vực rộng 222.200 km² nằm trên dãy Himalaya.

Mặc dù có nhiều lần xảy ra khủng hoảng, nhưng các cuộc xung đột này thường nhanh chóng được đàm phán và giải quyết mà không biến thành chiến tranh tổng lực. Ian Hall, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Griffith, Australia, nhận định rằng cả hai bên đều hiểu rõ sự nguy hiểm khi phát động chiến tranh toàn diện, đặc biệt là khi cả hai nước đều sở hữu vũ khí hạt nhân.

Theo thống kê, Ấn Độ được cho là có khoảng 172 đầu đạn hạt nhân, trong khi Pakistan sở hữu 170 đầu đạn tương tự. Điều này tạo ra một rào cản mạnh mẽ đối với việc leo thang căng thẳng.

Phân Tích Tình Hình Hiện Tại

Các chuyên gia cho rằng các phản ứng đáp trả giữa Ấn Độ và Pakistan trong lần này đều được tính toán kỹ lưỡng. Trong khi Ấn Độ thực hiện các cuộc không kích sâu hơn vào nhiều mục tiêu trên lãnh thổ Pakistan, thì họ vẫn nhấn mạnh rằng các động thái quân sự "tập trung và chính xác, không mang bản chất leo thang căng thẳng".

Pakistan, trong khi đó, mô tả các diễn biến theo hướng "một chiến thắng lớn", khi tuyên bố đã hạ tổng cộng 5 tiêm kích và một máy bay không người lái của Ấn Độ. Họ chỉ tiến hành hành động đáp trả sau khi Ấn Độ khai hỏa.

Trong các cuộc xung đột trước đây, như vào năm 2016 và 2019, Ấn Độ cũng từng tiến hành các cuộc không kích vào Pakistan nhằm đáp trả cho những vụ tấn công khủng bố. Tuy nhiên, mỗi lần đều có những tuyên bố trái chiều từ cả hai bên về mức độ thành công của các chiến dịch quân sự.

Do đó, trong bối cảnh hiện tại, cả Ấn Độ và Pakistan đều có khả năng tuyên bố chiến thắng và hạ nhiệt căng thẳng. Washington Post bình luận rằng nếu tình hình leo thang, trách nhiệm chính sẽ thuộc về Pakistan vì dẫn đến một cuộc chiến không cần thiết.

Những Tín Hiệu Tích Cực

Những tín hiệu tích cực từ cả hai bên đang xuất hiện. Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan Khawaja Asif tuyên bố vào ngày 7 tháng 5 rằng "nếu Ấn Độ xuống thang, chúng tôi chắc chắn sẽ chấm dứt chuyện này". Ngay sau đó, Pakistan cũng thông báo mở lại không phận.

Kim Heriot-Darragh, nhà nghiên cứu tại Viện Ấn Độ, thuộc Đại học Melbourne, Australia, nhấn mạnh rằng cả Ấn Độ lẫn Pakistan đều không muốn leo thang hơn nữa. Quân đội hai bên đều có sự hiểu biết rõ về khả năng và học thuyết quân sự của nhau, điều này giúp hạn chế những xung đột không mong muốn.

Tuy nhiên, bà Heriot-Darragh cũng cảnh báo rằng những xung đột như vậy thường diễn biến rất nhanh và dễ dẫn đến tính toán sai lầm. Ian Chong, một nhà phân tích tại Singapore, đồng tình với quan điểm này, cho rằng áp lực từ bên ngoài là cần thiết để tránh tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát.

Vai Trò Của Cộng Đồng Quốc Tế

Sau khi Ấn Độ tiến hành không kích vào Pakistan, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã bày tỏ lo ngại về tình hình căng thẳng trong khu vực. Họ kêu gọi cả hai bên kiềm chế và tìm kiếm giải pháp ngoại giao nhằm giảm thiểu nguy cơ xung đột.

Muhammad Saeed, cựu tổng tham mưu trưởng quân đội Pakistan, nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ từ các cường quốc là cần thiết để thúc đẩy đối thoại giữa Ấn Độ và Pakistan. Ông cảnh báo rằng nếu không có sức ép từ bên ngoài, cả hai bên có thể rơi vào tình trạng khủng hoảng lặp đi lặp lại.

Ông Saeed cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các khuôn khổ kiểm soát, bởi nếu không, khu vực này có thể dễ dàng leo thang thành một cuộc chiến tranh lớn mà không ai có thể dự đoán được hậu quả.

Tóm lại

Tình hình căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan đang rất nhạy cảm nhưng vẫn có nhiều yếu tố để hai bên kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ chiến tranh quy mô lớn. Dù đã xảy ra những cuộc không kích và thiệt hại nghiêm trọng, nhưng những tín hiệu tích cực từ lãnh đạo hai bên có thể mở ra hy vọng về một giải pháp hòa bình.