Tỷ lệ sinh Hàn Quốc tăng trở lại sau gần 10 năm nhờ chính sách hỗ trợ gia đình

Từ ngày 26/2, Cơ quan Thống kê Hàn Quốc đã công bố một tin vui cho xã hội, khi tỷ lệ sinh tại nước này lần đầu tiên tăng trở lại sau gần một thập kỷ. Sự gia tăng này chủ yếu được ghi nhận ở các cặp đôi mới kết hôn, những người đã trì hoãn việc kết hôn và sinh con do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Các chính sách khuyến khích từ cả chính phủ và doanh nghiệp cũng đang phát huy tác dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều gia đình trẻ.

Nỗ lực cải thiện môi trường xã hội

Nam Hyun-jin, một bà mẹ hai con 35 tuổi, chia sẻ rằng xã hội hiện nay đã có sự thay đổi rõ rệt trong cách nhìn nhận về việc sinh con so với cách đây 5 năm, thời điểm cô sinh con đầu lòng. Cô cho biết: "Xã hội khuyến khích sinh con nhiều hơn so với trước kia." Đặc biệt, nơi cô làm việc, công ty Booyoung đã bắt đầu tặng thưởng 100 triệu won (tương đương 70.000 USD) cho nhân viên sinh con, điều này đã góp phần làm giảm bớt nỗi lo ngại của các gia đình trẻ.

Theo thống kê, Hàn Quốc đã trải qua một thập kỷ chứng kiến số ca sinh giảm xuống mức thấp nhất thế giới, với chi phí nhà ở và nuôi dạy trẻ ngày càng cao, dẫn đến nhiều phụ nữ ưu tiên sự nghiệp hơn là việc lập gia đình. Cuộc khủng hoảng nhân khẩu học này đã trở thành mối đe dọa lớn nhất đối với sự tăng trưởng kinh tế và hệ thống phúc lợi xã hội của đất nước với dân số khoảng 51 triệu người.

Năm 2024, tỷ lệ sinh của Hàn Quốc đã tăng lên 0,75 từ 0,72 vào năm 2023, chấm dứt chu kỳ 8 năm liên tiếp giảm từ mức 1,24 vào năm 2015. Mặc dù vậy, đây vẫn là mức thấp kỷ lục toàn cầu và chính phủ đã phải chi hàng tỷ USD để cố gắng đảo ngược xu hướng này.

Sự tham gia của chính phủ và doanh nghiệp

Các chuyên gia đánh giá rằng, sự thay đổi trong chuẩn mực xã hội có thể là yếu tố then chốt giúp tăng tỷ lệ sinh ở Hàn Quốc. Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách nhằm hỗ trợ phụ nữ cân bằng giữa công việc và gia đình, đồng thời thúc đẩy các doanh nghiệp áp dụng quy định thân thiện với người làm cha mẹ. Tổng thống Yoon Suk Yeol đã đề xuất thành lập một bộ mới chuyên trách giải quyết “cuộc khủng hoảng nhân khẩu học quốc gia”, nhằm có một cái nhìn tổng thể hơn về vấn đề này.

Chính phủ dự kiến chi 19,7 nghìn tỷ won cho ba lĩnh vực trọng tâm trong năm nay, tăng 22% so với năm 2024. Bà Kathleen Oh, trưởng nhóm Kinh Tế về Hàn Quốc và Đài Loan của Ngân hàng Morgan Stanley, nhấn mạnh: "Hàn Quốc đang đối mặt với những thách thức nhân khẩu học lớn nhất thế giới. Chính phủ không phóng đại khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp về nhân khẩu học quốc gia."

Doanh nghiệp cũng đã có những bước tiến tích cực trong việc hỗ trợ nhân viên. Một số công ty Hàn Quốc đã bắt đầu trả 100% lương cho nhân viên nghỉ phép tối đa sáu tháng. Điều này giúp tạo điều kiện cho cả cha và mẹ cùng tham gia chăm sóc trẻ em, cũng như kéo dài thời gian nghỉ phép tối đa từ một năm lên một năm rưỡi.

Tăng cường niềm tin vào hôn nhân

Trong năm ngoái, số lượng người kết hôn tại Hàn Quốc đã tăng mạnh, với tốc độ nhanh nhất từng được ghi nhận. Theo một cuộc khảo sát của chính phủ, 52,5% người Hàn Quốc có quan điểm tích cực về hôn nhân, mức cao nhất kể từ năm 2014. Giáo sư xã hội học Shin Kyung-ah tại Đại học Hallym cho biết: "Chính phủ đã làm tốt nhiệm vụ của mình ở cấp độ thể chế. Giờ là lúc các công ty nên tham gia tích cực hơn vào công cuộc này."

Công ty Booyoung đã ghi nhận số nhân viên có con cao nhất trong lịch sử sau khi tung ra chương trình hỗ trợ tiền mặt cho nhân viên sinh con. Kim Jin-seong, giám đốc nhân sự của Booyoung, cho biết: "Xét cho cùng, điều này cũng là để bảo vệ chính công ty. Chúng tôi xây dựng căn hộ, và chỉ có thể bán được nếu Hàn Quốc có đủ người mua."

Nhiều công ty khác cũng đang bắt chước mô hình của Booyoung. Nhà phát triển Krafton dự kiến chi 100 triệu won để hỗ trợ các nhân viên có gia đình. Bất chấp những khó khăn, Bộ trưởng Tài chính Choi Sang-mok nhấn mạnh rằng cần duy trì "ngọn lửa" này sống động, đồng thời cần tập trung hơn vào lao động tự do và người tự kinh doanh.

Những thách thức còn tồn tại

Mặc dù tỷ lệ sinh đã có dấu hiệu cải thiện, nhưng vẫn còn nhiều thách thức đối với thế hệ trẻ tại Hàn Quốc. Kim Ha-ram, một sinh viên 21 tuổi, vẫn cho rằng việc lập gia đình và sinh con rất tốn kém. Hàn Quốc đã trải qua đợt bùng nổ trẻ sơ sinh cuối cùng từ năm 1991 đến 1996, và hiện mục tiêu đặt ra là nâng tỷ lệ sinh lên 1 vào năm 2030, vẫn thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế 2,1 cần thiết để duy trì dân số ổn định.

Giáo sư Shin cho rằng lao động tạm thời của Hàn Quốc là một thách thức lớn về nhân khẩu học. Nước này có tỷ lệ lao động tạm thời cao thứ hai trong số các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), ở mức 27,3%, so với mức trung bình là 11,3%. Ông cho biết: "Khoảng cách giữa các công ty lớn và nhỏ, giữa những người làm việc lâu dài và tạm thời là rất lớn, vì vậy chính phủ cần có cách tiếp cận mới mẻ với vấn đề này."

Jung Jae-hoon, giáo sư phúc lợi xã hội tại Đại học Phụ nữ Seoul, cũng đồng tình với ý kiến này. Ông nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp cần nỗ lực hơn nữa bên cạnh các động thái của chính phủ: "Thông qua các khoản đầu tư của chính phủ, hệ thống chăm sóc trẻ em đã được kiện toàn. Nhưng các doanh nghiệp vẫn cần thay đổi, trở nên thân thiện hơn với các gia đình."

Tóm lại

Sự gia tăng tỷ lệ sinh tại Hàn Quốc không chỉ phản ánh nỗ lực của chính phủ trong việc thực hiện các chính sách hỗ trợ mà còn là sự thay đổi trong tâm lý xã hội về việc lập gia đình và sinh con. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức phía trước cần được giải quyết để đảm bảo sự bền vững trong tương lai.